شناسایی عوامل موثر در بهبود رفتار هواداران ورزشی: مطالعه موردی هواداران لیگ برتر هندبال

در عصر حاضر، ورزش به بخش مهمی از زندگی اجتماعی و فرهنگی بسیاری از جوامع دنیا بدل شده است. مسابقات ورزشی فکر و ذهن میلیون¬ها علاقه مند به ورزش را در سراسر دنیا به خود مشغول می¬کند و در هنگام برگزاری رقابت¬ها تعداد بسیاری تماشاگر، هوادار و بیننده، چه به طور مستقیم و با حضور در عرصه¬های برگزاری فعالیت¬های ورزشی و چه از طریق رسانه¬ها، نتایج و اخبار مسابقات را به دقت دنبال می¬کنند. علی رغم پذیرش این نکته که ورزش دارای کارکردهای اجتماعی مثبت فراوان است، خشونت نیز جزئی از واقعیت¬های آن است که مطالعه و بررسی آن امری ضروری است. هدف از انجام تحقیق حاضر شناسایی عوامل موثر در بهبود رفتار هواداران ورزش بوده است. روش تحقیق نیز توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری تحقیق حاضر را تمامی هواداران زن و مرد مسابقات لیگ برتر هندبال ایران در سال 93-92 تشکیل می¬دادند که بر اساس روش نمونه گیری تصادفی تعداد 358 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار جمع¬آوری اطلاعات، پرسش¬نامه محقق ساخته¬ای بود که روایی صوری و محتوایی آن توسط گروهی از صاحب-نظران بررسی و تأیید شد. برای محاسبه پایایی ابزار از روش آلفای کرونباخ استفاده شد (90/0=?). برای تجزیه و تحلیل داده¬ها، از روش تحلیل عاملی با چرخش متعامد استفاده شد. بر اساس تحلیل عاملی، شش عامل محیطی، فرهنگی، امنیتی، حمایتی، روانی و مدیریتی به عنوان عوامل موثر در بهبود رفتار هواداران هندبال شناسایی شدند. در مقیاس پنج ارزشی لیکرت، میزان اهمیت عامل¬ها از دیدگاه آزمودنی¬ها بررسی شد. بر این اساس " استفاده از بازیکنان، مربیان و داوران مجرب و حرفه¬ای" با میانگین و انحراف معیار (80/0±45/4) با اهمیت¬ترین گویه و " استفاده از دوربین¬های مدار بسته در داخل و حوالی ورزشگاه" با میانگین و انحراف معیار (25/1±51/3) به عنوان کم اهمیت¬ترین گویه انتخاب شد. همچنین تحلیل مسیر نشان داد بین عوامل مدیریتی، محیطی، حمایتی و فرهنگی با عامل روانی ارتباط مستقیم و معناداری وجود دارد و بین عوامل امنیتی و روانی با رفتار مثبت ارتباط مستقیم و معناداری وجود دارد، اما اثر مستقیم عامل امنیتی بر عامل روانی معنی¬دار نیست. نتایج تحقیق نشان می¬دهد، عامل مدیریتی مهم¬ترین عامل موثر در بهبود رفتار هواداران است، لذا مدیران برگزار-کننده مسابقات هندبال می¬توانند با توجه بیشتر به عامل مدیریتی و استفاده از بازیکنان، مربیان، داوران مجرب و حرفه¬ای گامی موثر در بهبود رفتار هواداران بردارند.